مریخ در یک نگاه

مریخ ( Mars ) خدای کشاورزی یا جنگ روم باستان است . قطری در حدود 6780 کیلومتر دارد ، اندازه اش نصف زمین و دو برابر ماه می باشد . سطح ان مانند بیابانهای صخره ای زمین است و فاصله اش از خورشید 1.5 برابر زمین است .

جو ان متشکل از کربن دی اکسید ( 95.3 % ) ، نیتروژن ( 2.7 % ) و ارگون ( 1.6 % ) میباشد . بادها یی که گهگاه بر سطح ان می وزند به طور متوسط سرعتی در حدود 40 متر بر ثانیه دارند . دمای سطحی متوسط ان -53 C است که از -128C در شب تا 27C در روز تغییر میکند .

مریخ مرتفعترین ناهمواری را در سطح خود دارد ، اتشفشان المپیوس ( Olympus ) در سطح مریخ ارتفاعی در حدود 26 کیلومتر دارد . مریخ دو قمر دارد ، فوبوس ( Phobos ) و دیموس ( Deimos ) که هر دو چرخش همزمان دارند .

مریخ نوردهای افسانه ای

مریخ نوردهای روح ( Spirit ) و فرصت ( Opportunity ) بترتیب در 10 June و 7 2003July به طرف مریخ پرتاب شدند تا اهداف زیر را در مریخ دنبال کنند .

* جستجو کردن و تشخیص دادن دسته ای از سنگها و خاکها که مدارکی از فعالیتهای ابی قدیمی را در خود دارند .

* توزیع فضایی و جنس مواد معدنی ، صخره ها و خاک اطراف محلهای فرود را تعیین کنند .

* منشا یابی توده های معدنی و بافت انواع مختلف صخره و خاک در سطح این سیاره و قرار دادن انها در زمینه زمین شناسی خودشان .

روح در 4 Jan و فرصت در 25 2004Jan بر سطح مریخ فرود امدند . با انکه ماموریت این دو مریخ نورد برای 3 ماه برنامه ریزی شده بود ، اکنون پس از گذشت دو سال همچنان به فعالیت خود در سطح مریخ ادامه می دهند و بهمین دلیل است که لقب مریخ نوردهای افسانه ای را گرفته اند .

تجهیزات مریخ نوردها

* دربین افق باز ( Panoramic camera ) سطح مریخ را با استفاده از دو دوربین با وضوح بالا مشاهده می کند ، فاصله بین دو چشم دوربین 30 سانتی متر است ، دوربین از 14 فیلتر مختلف استفاده می کند که نه تنها تصاویر تمام رنگی ایجاد می کند بلکه امکان طیف سنجی مواد معدنی و جو این سیاره را هم فراهم میکند .

* طیف سنج حرارتی ( Mini-Thermal Emission Spectrometer ) ابزاری است که میتواند امواج مادون قرمز ساطع شده از اجسام را تشخیص دهد . علاوه بر این میتواند اطلاعات دمایی بسیار دقیقی از سطح سیاره تهیه کند .


ابزارهایی که بر روی بازوی مریخ نورد قرار دارند :

* دوربین میکروسکوپی ( Microscopic Imager ) ترکیبی از یک دوربین و میکروسکوپ است . این ابزار مناظری بسیار نزدیک را به شکل سیاه و سفید تولید می کند ( در مقیاس 100 میکرن ) ، این ابزار به تشخیص سنگهای رسوبی که در اب شکل گرفته اند کمک میکند .

* طیف سنج ذره الفا-اشعه ایکس ( Alpha Particle X-Ray Spectrometer ) عناصر تشخیص دهنده سنگها و خاک را بدقت تعیین میکند .

* ابزارهایی که روی بازو قرار دارند توسط ابزار خراش سنگ ( Rock Abrasion Tool ) حمایت میشوند ، این ابزار از یک سنگ سمباده برای روفتن غبارها استفاده می کند و میتواند سطحی 4.5 سانتیمتری بصورت دست نخورده ایجاد کند .

* هر مریخ نورد از سه ست ارایه مغناطیسی برای جمع اوری غبار هوا جهت تحلیل و بررسی استفاده میکند .

* نشانه های تصحیح ( Calibration Targets ) نقاطی هستند که به دانشمندان در تصحیح مشاهدات کمک میکنند .

* Mossbauer Spectrometer ابزاری است که برای تعیین دقیق ترکیب مواد معدنی اهن دار طراحی شده .



تجهیزات کمکی مریخ نورد :

* دوربینهای تشخیص خطر ( Hazard-Identification Cameras ) دوربینهایی هستند که بصورت جفت برای ایجاد اطلاعات سه بعدی از عوارض سطحی پیش و پس مریخ نورد استفاده می شوند .

* دوربین هدایت مریخ نورد ( Navigation Camera ) یک جفت دیگر از دوربینهای سیاه و سفید است . این دوربینها مانند دوربین افق باز در جلوی مریخ نورد قرار دارند ولی تصاویر زاویه بازتری نسبت به ان تهیه میکنند ، این ابزار فیلتری برای ایجاد تصاویر رنگی ندارد و برای تهیه تصویری کلی از محیط اطراف جهت ناوبری استفاده می شود .

* چرخها ( Wheels ) علاوه برانکه سبب حرکت مریخ نورد میشوند ممکن است برای حفر گودالهای کم عمق بزرگ به منظور ارزیابی خواص خاک و ایجاد خاک تازه استفاده شوند .